Tác hại của việc ăn mặn đối với sức khỏe mà bạn cần biết

Việc ăn mặn từ lâu đã trở thành thói quen của nhiều người, đặc biệt trong các nền văn hóa ẩm thực châu Á. Tuy nhiên, ít ai nhận thức rõ về tác hại mà nó gây ra cho sức khỏe. Ăn quá nhiều muối không chỉ ảnh hưởng đến vị giác mà còn gây ra nhiều hệ lụy nghiêm trọng cho cơ thể, đặc biệt là tim mạch, thận và huyết áp.

Tầm quan trọng của muối đối với sức khỏe con người

Muối, với hai thành phần chính là natri và clo, đóng vai trò không thể thiếu trong cơ thể con người. Natri và clo tham gia vào quá trình duy trì cân bằng dịch thể, đảm bảo sự tồn tại và hoạt động bình thường của mọi tế bào, từ đó hỗ trợ chức năng của tất cả các cơ quan và hệ thống trong cơ thể. 

Đặc biệt, natri đóng vai trò quan trọng trong việc dẫn truyền các xung thần kinh và điều hòa áp lực máu, giúp cơ thể duy trì huyết áp ổn định. Clo, mặt khác, tham gia vào quá trình sản xuất axit hydrochloric trong dạ dày, hỗ trợ tiêu hóa và giúp cơ thể hấp thụ các chất dinh dưỡng hiệu quả hơn.

Nồng độ muối trong cơ thể cần được duy trì ở mức hằng định để đảm bảo các hoạt động sinh lý diễn ra bình thường. Điều này đòi hỏi sự kết hợp điều hòa từ nhiều hệ thống quan trọng, bao gồm hệ thần kinh, hệ nội tiết, hệ tiết niệu và hệ tiêu hóa. 

Những hệ thống này không ngừng điều chỉnh lượng muối thông qua các quá trình bài tiết mồ hôi, nước tiểu, cũng như hấp thụ từ thực phẩm, đảm bảo rằng cơ thể luôn ở trạng thái cân bằng.

Tuy nhiên, như bất kỳ chất dinh dưỡng nào khác, việc tiêu thụ muối cũng cần cân đối. Thiếu hoặc thừa muối đều có thể gây ra những tác động tiêu cực đến sức khỏe, ảnh hưởng đến huyết áp, chức năng thận và hệ tim mạch. 

Do đó, hiểu rõ vai trò của muối và duy trì một lượng muối phù hợp trong chế độ ăn là điều cần thiết để bảo vệ sức khỏe toàn diện.

Tác hại của việc ăn mặn là gì?

Muối là một gia vị không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày, đóng vai trò quan trọng đối với sức khỏe. Cơ thể chúng ta mất đi một lượng muối qua các hoạt động như tiết mồ hôi, tiểu tiện và khóc. 

Để bù đắp, chúng ta bổ sung muối thông qua thực phẩm. Tuy nhiên, thói quen tiêu thụ quá nhiều muối là điều không hiếm gặp vì giá rẻ và khả năng tăng hương vị cho món ăn. Việc ăn mặn quá mức lại gây ra nhiều tác hại nghiêm trọng cho sức khỏe.

Tăng huyết áp

Thói quen ăn mặn thường xuyên có thể dẫn đến tăng huyết áp, một trong những nguyên nhân chính gây nguy cơ đau tim, đột quỵ và các bệnh về thận. Cụ thể, việc tiêu thụ nhiều muối khiến màng tế bào hấp thu nhiều ion natri hơn, làm tăng lượng nước trong tế bào và khiến thành mạch máu co lại, dẫn đến tăng huyết áp do sức cản ngoại vi gia tăng.

Đột quỵ

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã báo cáo rằng thói quen ăn mặn đóng góp tới 62% các ca đột quỵ não. Các nhà khoa học cũng chỉ ra rằng chỉ cần giảm một muỗng cà phê muối trong mỗi bữa ăn hàng ngày có thể làm giảm nguy cơ đột quỵ.

Gây bệnh tim

Khi tiêu thụ quá nhiều muối, cơ thể cần uống nhiều nước hơn, điều này làm tăng khối lượng máu và buộc tim phải làm việc nhiều hơn. Nếu tình trạng này kéo dài, tâm thất trái của tim sẽ phì đại, dẫn đến suy tim. Tuy nhiên, việc giảm lượng muối nạp vào có thể giúp cải thiện tình trạng này và giúp tim hồi phục.

Ảnh hưởng đến thận

Ăn nhiều muối không chỉ ảnh hưởng đến hệ tim mạch mà còn khiến thận phải làm việc quá tải. Khi cơ thể thu nạp quá nhiều muối, lượng máu tuần hoàn đến cầu thận tăng, khiến thận phải hoạt động nhiều hơn để lọc máu. Đối với những người đã có bệnh về thận, tiêu thụ muối quá mức có thể làm tình trạng bệnh trở nên nghiêm trọng hơn, gây ra các vấn đề như sỏi thận và thận nhiễm mỡ.

Gây tổn thương dạ dày

Muối có thể tương tác với vi khuẩn Helicobacter Pylori (HP), là nguyên nhân chính gây viêm loét dạ dày và tá tràng. Nghiên cứu từ Nhật Bản cho thấy những người ăn mặn thường xuyên có nguy cơ mắc ung thư dạ dày cao gấp đôi so với những người tiêu thụ ít muối.

Làm yếu xương

Việc tiêu thụ quá nhiều muối có thể gây mất canxi từ xương, dẫn đến loãng xương. Canxi là yếu tố then chốt giúp xương chắc khỏe, khi thiếu hụt canxi, xương sẽ trở nên yếu và dễ gãy hơn, gia tăng nguy cơ mắc các bệnh về xương.

Kích hoạt hen suyễn

Một chế độ ăn chứa nhiều muối có thể kích hoạt cơn hen suyễn và làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lý khác như thận, tim mạch và xương khớp. Điều này cho thấy việc kiểm soát lượng muối nạp vào cơ thể là điều cần thiết để duy trì sức khỏe toàn diện.

Lượng muối nên ăn mỗi ngày là bao nhiêu?

Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng những người tiêu thụ hơn 4.000 mg muối mỗi ngày có nguy cơ mắc nhiều bệnh lý liên quan đến sức khỏe. Các chuyên gia khuyến nghị mức tiêu thụ muối an toàn cho cơ thể là khoảng 1.500 mg/ngày.

Đối với người không mắc bệnh lý như tăng huyết áp, béo phì hay các bệnh cần hạn chế muối, lượng muối khuyến cáo nên tiêu thụ là từ 6-8g/ngày, trong khi lượng mì chính không nên vượt quá 5g/ngày. Những người từ 45 tuổi trở lên cũng cần hạn chế lượng muối nạp vào hàng ngày để bảo vệ sức khỏe.

Trẻ nhỏ từ giai đoạn ăn dặm nên được làm quen với việc ăn nhạt. Khi chế biến bột hoặc cháo cho trẻ, có thể không cần thêm muối, đặc biệt khi thức ăn đã có sữa bột hoặc pho mát, vì lượng muối trong thực phẩm tự nhiên đã đủ đáp ứng nhu cầu của trẻ.

Một số thực phẩm giàu muối cần lưu ý khi lựa chọn bao gồm:

- Bánh sandwich kẹp mứt chứa ít muối hơn khoảng 30% so với bánh sandwich kẹp thịt, vì phần lớn muối tập trung trong vỏ bánh.

- Hành tây, cần tây, và tỏi cũng chứa lượng muối khá cao.

- Một số loại bánh quy ngọt có hàm lượng muối tương đương hoặc thậm chí nhiều hơn các loại bánh quy mặn.

- Trong các loại chất béo, sốt mayonnaise có lượng muối cao nhất (240mg/100g), tiếp theo là margarine (140mg), bơ động vật (130mg), hỗn hợp bột sữa (110mg), và pho mát sữa (85mg).

- Các loại pho mát như Ricotta, Cottage, Mozzarella và pho mát Thụy Sĩ chứa ít muối hơn các loại pho mát khác; pho mát qua chế biến thường có hàm lượng muối cao hơn pho mát thông thường.

Việc duy trì một chế độ ăn uống cân bằng và hạn chế lượng muối tiêu thụ là điều cần thiết để bảo vệ sức khỏe lâu dài. Những tác hại của việc ăn mặn không chỉ dừng lại ở việc tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch, cao huyết áp mà còn ảnh hưởng đến toàn bộ chức năng của cơ thể. Hãy bắt đầu từ những thay đổi nhỏ trong thói quen ăn uống hàng ngày để duy trì sức khỏe.