Tác hại của hắc kỷ tử - Những nguy cơ đối với sức khỏe

Hắc kỷ tử, hay còn gọi là hắc kỳ tử, là một loại thảo dược quý trong y học cổ truyền, nổi tiếng với những tác dụng tích cực đến sức khỏe như bồi bổ cơ thể, tăng cường sức đề kháng và hỗ trợ điều trị nhiều bệnh lý. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích đó, hắc kỷ tử cũng tiềm ẩn nhiều tác hại nếu không được sử dụng đúng cách.

Hắc kỷ tử là gì?

Trước khi tìm hiểu sâu về những tác hại có thể xảy ra khi sử dụng hắc kỷ tử, chúng ta hãy cùng khám phá một số thông tin cơ bản về loại thảo dược độc đáo này.

Hắc kỷ tử (tên khoa học là Lycium ruthenicum) thuộc họ cà, thường mọc hoang dại. Nó có nguồn gốc từ vùng ngoại ô phía Đông của cao nguyên Tây Tạng, Trung Quốc. Loại thảo dược này còn được biết đến với nhiều tên gọi khác nhau như Chinense Boxthorn, Wolfberry, và Gojiberry.

Quả của cây hắc kỷ tử có hình tròn, màu đen và có đường kính khoảng 0,5 cm. Đây là loại quả mọng có vị ngọt, đã được người dân Trung Quốc sử dụng từ rất lâu trong y học cổ truyền. Khi được phơi khô, hắc kỷ tử chuyển sang màu đen, với vỏ nhăn nheo và bên trong chứa nhiều hạt hình thận.

Tác dụng của hắc kỷ tử đối với sức khỏe

Hắc kỷ tử được coi như một "siêu trái cây" nhờ vào những tác dụng tuyệt vời mà nó mang lại cho sức khỏe. Vậy, những lợi ích và tác hại của hắc kỷ tử là gì? Dưới đây là một số tác dụng chính của loại thảo dược này:

Tăng cường sức khỏe

Hắc kỷ tử chứa nhiều chất chống oxy hóa mạnh như resveratrol và anthocyanin, đã được chứng minh là có khả năng cải thiện miễn dịch và tuần hoàn máu. Loại thảo dược này cũng giàu dưỡng chất quý giúp tăng cường sức khỏe tổng thể nếu được sử dụng thường xuyên. 

Hơn nữa, vị ngọt nhẹ của hắc kỷ tử giúp người dùng dễ uống và phục hồi năng lượng, giảm mệt mỏi sau những giờ làm việc căng thẳng.

Cải thiện đẹp da, ngăn ngừa lão hóa 

Quả hắc kỷ tử được biết đến với nhiều công dụng hơn so với kỷ tử đỏ. Phụ nữ Tây Tạng đã sử dụng loại quả này để làm đẹp và chống lão hóa. Hắc kỷ tử chứa một chất chống oxy hóa mạnh gọi là OPCs, giúp loại bỏ gốc tự do và thúc đẩy sản xuất tế bào mới, giúp làn da tươi trẻ hơn. 

Cải thiện thị lực 

Hắc kỷ tử chứa nhiều carotenoid và OPCs, có tác dụng bảo vệ thị lực. Hai carotenoid chủ yếu, lutein và zeaxanthin, có khả năng tăng mật độ quang học của sắc tố ở võng mạc, giúp ngăn ngừa các bệnh về mắt như thoái hóa điểm vàng.

Vì lý do này, hắc kỷ tử thường được khuyên dùng sau phẫu thuật thủy tinh thể hoặc cho những người bị biến chứng về mắt do tiểu đường.

Hỗ trợ giảm cân 

Nếu bạn đang tìm kiếm cách giảm cân hiệu quả, hắc kỷ tử có thể là một lựa chọn tuyệt vời. Nhiều người đã sử dụng trà hắc kỷ tử hàng ngày và nhận thấy nó có tác dụng hỗ trợ giảm cân tốt. Một số hợp chất trong trà này giúp ngăn ngừa tái tạo mỡ và đốt cháy mỡ thừa trong cơ thể.

Hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường 

Hắc kỷ tử cũng được coi là một bài thuốc quý trong việc hỗ trợ điều trị tiểu đường. Các chất chống oxy hóa trong loại thảo dược này giúp giảm cholesterol LDL, cải thiện lưu thông máu, kiểm soát lượng đường trong máu và ngăn ngừa các bệnh tim mạch.

Tốt cho hệ thần kinh 

Uống trà hắc kỷ tử thường xuyên sẽ giúp cải thiện trí nhớ, tinh thần minh mẫn và giảm stress. Điều này là nhờ vào khả năng bảo vệ tế bào não của các hoạt chất trong trà.

Tác hại của hắc kỷ tử

Giống như nhiều loại thảo dược khác, hắc kỷ tử có thể gây ra một số tác dụng phụ nếu không được sử dụng đúng cách. Mặc dù những tác hại này thường không nghiêm trọng, nhưng việc nắm rõ sẽ giúp người dùng tránh được những rủi ro không mong muốn.

Đau mắt và suy giảm thị lực

Việc tiêu thụ quá nhiều hắc kỷ tử trong một lần hoặc sử dụng liên tục trong thời gian dài có thể gây ra tình trạng đau mắt và suy giảm thị lực. Điều này có thể xảy ra do các hợp chất trong hắc kỷ tử khi ở mức cao có thể ảnh hưởng đến sức khỏe mắt. 

Do đó, việc sử dụng thảo dược này cần phải được kiểm soát chặt chẽ, đặc biệt là với những người có tiền sử vấn đề về mắt.

Tình trạng tiêu chảy và viêm

Hắc kỷ tử có đặc tính làm ấm, điều này có thể khiến các triệu chứng của tiêu chảy do sốt hoặc viêm trở nên nghiêm trọng hơn. Nếu người dùng đang mắc phải các bệnh lý liên quan đến tiêu hóa, việc tiêu thụ hắc kỷ tử có thể làm tăng cường độ của bệnh, kéo dài thời gian hồi phục và gây thêm khó chịu.

Nóng trong cơ thể

Hắc kỷ tử được biết đến với tính nóng, vì vậy nếu dùng nhiều có thể dẫn đến hiện tượng nóng trong cơ thể. Triệu chứng này có thể bao gồm cảm giác bứt rứt, dễ cáu gắt, và cảm giác nóng bừng trên da. Những người có thể trạng nhạy cảm hoặc dễ bị nóng trong nên thận trọng khi sử dụng loại thảo dược này.

Tương tác với thuốc khác

Hắc kỷ tử có thể tương tác với một số loại thuốc điều trị, đặc biệt là các loại thuốc điều chỉnh huyết áp và thuốc tiểu đường. Người dùng nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng hắc kỷ tử nếu đang trong quá trình điều trị với các loại thuốc này, để tránh những phản ứng không mong muốn.

Đối tượng nhạy cảm

Phụ nữ mang thai hoặc cho con bú nên hạn chế sử dụng hắc kỷ tử, vì sự an toàn của thảo dược này đối với thai nhi và trẻ nhỏ chưa được xác định rõ ràng. Ngoài ra, những người mắc bệnh huyết áp cao cũng nên tránh sử dụng hắc kỷ tử, do tính nóng của nó có thể làm tăng huyết áp và gây nguy hiểm cho sức khỏe.

Cách sử dụng hắc kỷ tử để tốt cho sức khỏe

Hắc kỷ tử có thể được sử dụng để nấu cháo, pha trà hoặc ngâm rượu. Dưới đây là hướng dẫn cụ thể cho từng cách sử dụng:

Nấu cháo hắc kỷ tử

• Nguyên liệu: 20g hắc kỷ tử, 100g gạo nếp, 50g gạo tẻ, 1 củ sen, 100g thịt lợn.
• Cách nấu: Trộn và vo gạo sạch, ngâm hắc kỷ tử trong 30 phút. Thịt heo băm nhỏ và ướp gia vị, củ sen cắt khoanh. Nấu gạo với nước, sau khi cháo nhừ thì cho thịt heo, hắc kỷ tử và củ sen vào, nấu thêm 15-20 phút và nêm nếm vừa ăn.

Pha trà hắc kỷ tử

• Nguyên liệu: 10g hắc kỷ tử khô, 250ml nước.
• Cách pha: Cho hắc kỷ tử vào ấm trà, tráng nước nóng qua một lần. Đun nước sôi và để nguội khoảng 60-70 độ C, sau đó đổ vào ấm trà, để khoảng 20 phút rồi rót ra thưởng thức. Tránh dùng nước sôi để bảo tồn các dược chất quý.

Ngâm rượu hắc kỷ tử

• Nguyên liệu: 1kg hắc kỷ tử khô, 5 lít rượu gạo 40 độ, bình thủy tinh.
• Cách thực hiện: Rửa sạch và phơi khô bình thủy tinh, cho hắc kỷ tử vào bình và đổ rượu lên. Đậy kín và ngâm từ 20-30 ngày. Mỗi ngày chỉ nên uống 2 lần, tối đa 20ml mỗi lần.

Như vậy, hắc kỷ tử tuy mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, nhưng cũng không thể phủ nhận rằng việc sử dụng loại thảo dược này cần phải thận trọng. Từ việc gây ngộ độc, kích ứng đường tiêu hóa đến các tác dụng phụ tiềm ẩn, người dùng cần trang bị cho mình những kiến thức cần thiết để tránh những rủi ro không đáng có.