Những tác hại tiềm ẩn của hoa đậu biếc mà bạn cần lưu ý

Hoa đậu biếc (Clitoria ternatea) đã trở thành một trong những loại thảo dược được ưa chuộng trong việc chăm sóc sức khỏe và làm đẹp nhờ vào các lợi ích sức khỏe nổi bật của nó. Tuy nhiên, bên cạnh những tác dụng tích cực, hoa đậu biếc cũng tiềm ẩn một số tác hại mà người dùng cần phải lưu ý.

Hoa đậu biếc là gì?

Hoa đậu biếc, hay còn được biết đến với tên gọi là đậu hoa tím, có tên khoa học là Clitoria ternatea. Đây là một loại cây leo có thân thảo, có tuổi thọ nhiều năm, thường được trồng thành các giàn hoặc dây leo trang trí. 

Hoa đậu biếc nổi bật với màu sắc rực rỡ, thường thấy là màu xanh lam đậm, xanh tím và màu trắng. Trong số đó, màu xanh tím là phổ biến nhất và thu hút sự chú ý của nhiều người.

Nguồn gốc của hoa đậu biếc bắt nguồn từ các nước Châu Á, đặc biệt là những nơi có khí hậu nhiệt đới và ẩm ướt như Thái Lan, Đài Loan, và Việt Nam. Với khả năng thích nghi tốt với nhiều điều kiện môi trường khác nhau, hoa đậu biếc đã nhanh chóng trở thành loại hoa phổ biến và được trồng rộng rãi ở nhiều vùng miền trong nước ta. 

Các thành phần dinh dưỡng và lợi ích sức khỏe

Hoa đậu biếc chứa nhiều chất chống oxy hóa, đặc biệt là hai hợp chất chính: anthocyanin và flavonoid. Anthocyanin là thành phần chịu trách nhiệm cho màu sắc đặc trưng của hoa, trong khi flavonoid có tác dụng bảo vệ cơ thể khỏi sự tấn công của các gốc tự do, từ đó giúp ngăn ngừa ung thư và làm chậm quá trình lão hóa. 

Ngoài ra, hoa đậu biếc còn chứa một số hoạt chất khác như kaempherone, catechin, alkaloid, acetylcholine và nhiều dưỡng chất quý giá khác.

Công dụng đáng chú ý của hoa đậu biếc

Ngăn ngừa lão hóa: Các chất chống oxy hóa trong hoa đậu biếc giúp duy trì độ đàn hồi cho da, sản sinh collagen, đồng thời ngăn ngừa sự hình thành nếp nhăn, mang lại làn da khỏe mạnh và trẻ trung hơn.

Giảm đau và hạ sốt: Hoa đậu biếc có khả năng hạ sốt nhờ vào việc làm giãn các mạch máu dưới da, từ đó tăng cường lưu thông máu và giảm nhiệt độ cơ thể hiệu quả.

Tốt cho mắt: Hợp chất anthocyanidin trong hoa giúp tăng cường lưu thông máu đến các mao mạch của mắt, hỗ trợ điều trị các vấn đề như tổn thương võng mạc, mờ mắt và tăng nhãn áp, từ đó bảo vệ sức khỏe thị lực.

Giảm căng thẳng: Theo y học cổ truyền, hoa đậu biếc có tác dụng an thần, giúp thư giãn, cải thiện tâm trạng, và giảm lo âu, căng thẳng, ngăn ngừa triệu chứng trầm cảm.

Hỗ trợ phòng ngừa ung thư: Nhờ vào hàm lượng chất chống oxy hóa cao, hoa đậu biếc giúp giảm thiểu sự hình thành và tác động của các gốc tự do, từ đó làm hạn chế sự phát triển của tế bào ung thư.

Bảo vệ sức khỏe tim mạch: Chiết xuất từ hoa đậu biếc có tác dụng làm giảm cholesterol trong máu, ngăn ngừa các bệnh tim mạch, đồng thời giảm tình trạng tắc nghẽn mạch máu não và xơ vữa động mạch.

Hỗ trợ giảm cân: Hoa đậu biếc thúc đẩy quá trình trao đổi chất và đốt cháy calo, giúp giảm mỡ thừa trong cơ thể. Bên cạnh đó, hoa còn có tác dụng lợi tiểu và thanh lọc cơ thể.

Tăng cường hệ miễn dịch: Các hoạt chất flavonoid trong hoa đậu biếc có khả năng kháng lại một số vi khuẩn gây hại cho sức khỏe, giúp giảm viêm, đau và sưng.

Hỗ trợ cho bệnh nhân tiểu đường: Hoa đậu biếc giúp kích thích sự tăng tiết insulin trong cơ thể, từ đó kiểm soát và cân bằng lượng đường trong máu.

Tác hại có thể gặp phải khi sử dụng hoa đậu biếc

Mặc dù hoa đậu biếc mang lại nhiều lợi ích, nhưng cũng cần chú ý đến các tác hại có thể xảy ra khi sử dụng không đúng cách.

Đối với bà bầu

Phụ nữ mang thai cần đặc biệt cẩn trọng khi sử dụng hoa đậu biếc. Do trong hoa có chứa anthocyanin, có khả năng gây co bóp tử cung, không tốt cho thai nhi. Nếu cần thiết, bà bầu nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng trà hoa đậu biếc.

Đối với trẻ nhỏ

Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ có hệ tiêu hóa chưa hoàn thiện, nên việc sử dụng hoa đậu biếc có thể gây ra các vấn đề như tiêu chảy và buồn nôn. Cha mẹ nên theo dõi cẩn thận, tránh để trẻ tự ý ngắt hoa hoặc lá của cây.

Đối với người lớn

Nhiều người lớn hiện nay đang sử dụng trà hoa đậu biếc mà không tìm hiểu về tác hại của nó. Việc tiêu thụ quá nhiều có thể dẫn đến các triệu chứng như buồn nôn, chóng mặt và cồn cào ruột. Theo khuyến cáo, mỗi lần chỉ nên sử dụng từ 8-10 bông hoa.

Các nghiên cứu cho thấy anthocyanins trong hoa có thể làm tăng insulin, không tốt cho bệnh nhân tiểu đường. Đối với những người có vấn đề về tiêu hóa, người đang dùng thuốc chống đông máu, nên hạn chế sử dụng.

Đối với phụ nữ tiền mãn kinh

Trong thời kỳ tiền mãn kinh, sự thay đổi nội tiết tố có thể làm cơ thể nhạy cảm hơn. Phụ nữ nên hạn chế sử dụng hoa đậu biếc, chỉ nên dùng liều lượng nhỏ và ngừng ngay nếu thấy bất kỳ dấu hiệu bất thường nào.

Lưu ý khi sử dụng hoa đậu biếc

Để sử dụng hoa đậu biếc một cách an toàn và hiệu quả, cần lưu ý những điểm sau:

Không sử dụng quá nhiều: Mỗi ngày chỉ nên tiêu thụ khoảng 10 bông hoa, tương đương 1-2 gam hoa khô.

Không thay thế thuốc: Hoa đậu biếc không phải là thuốc và không có tác dụng chữa bệnh. Sử dụng quá mức có thể làm tình trạng sức khỏe xấu đi.

Tránh uống khi đói: Sử dụng hoa đậu biếc khi bụng rỗng có thể gây khó chịu cho dạ dày.

Không nên uống ngay sau khi ăn: Nước trà có thể ngăn cản quá trình hấp thụ chất dinh dưỡng, gây khó tiêu.

Uống ngay sau khi pha: Nên uống trà ngay khi pha xong để bảo toàn các dưỡng chất có lợi.

Cẩn trọng với người dị ứng: Những người dị ứng với các thành phần trong hoa cần tránh sử dụng.

Tham khảo ý kiến bác sĩ: Nếu đang dùng thuốc điều trị tiểu đường, hãy hỏi bác sĩ trước khi sử dụng để tránh tương tác thuốc không mong muốn.

Tóm lại, mặc dù hoa đậu biếc mang lại nhiều lợi ích sức khỏe, người tiêu dùng cũng không nên xem nhẹ những tác hại tiềm ẩn của nó. Việc sử dụng không đúng cách hoặc lạm dụng có thể dẫn đến các phản ứng dị ứng, rối loạn tiêu hóa, và thậm chí là ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể.